Racisme is verschrikkelijk vindt vrijwel iedereen terwijl enorm veel mensen zich mengen in het #Blacklivesmatter debat en de polarisatie tussen de twee kampen steeds groter wordt. De een vindt dat racisme in Nederland een enorm probleem is, de ander ziet helemaal geen probleem. En hoe meer we het eens zijn met het ene kamp, hoe minder we het eens zijn met het andere kamp. Ligt daar niet een groot deel van het probleem? Laten we het eens bekijken vanuit een mindful (spiritueel) perspectief.
Wat ons ego enorm fijn vindt is om zich zoveel mogelijk labels toe te eigenen, want zo kan het een permanente identiteit creëren. Als ik mijn ego bijvoorbeeld zou geloven zou ik “een witte Nederlandse Max Verstappen fan met een Master diploma zijn”. Dat zijn al 4 labels en vertrouw me, dat is maar een klein deel van wat mijn ego me wil laten geloven. Het labelen op zich is geen probleem, want dat maakt het voor ons mensen veel makkelijker om de realiteit enigszins te kunnen behappen en te communiceren (Leg maar eens uit dat de kids aan tafel moeten komen zonder dat de kids ooit geleerd hebben wat een tafel is).
Wat wel problematisch kan worden is als je jouw identiteit laat vormen door die labels en ze als het ware gaat geloven dat ze maken wie jij bent. Op dat moment wordt ieder oordeel dat ook maar enigszins gerelateerd is aan dat label persoonlijk en dus ontstaat er emotionele lading. Als ik mijn identiteit Pim zou laten vormen door "Max Verstappen fan", zou ik bijvoorbeeld persoonlijk gekwetst worden als iemand zegt dat Max de slechtste coureur ooit is.
Problematischer is dat labels vaak ook automatisch contrasterend zijn. Zwart is het tegenovergestelde van wit en dan hebben we het nog niets eens over alle bijbehorende diep geconditioneerde overtuigingen die nog onder deze ogenschijnlijk onschuldige labels liggen. Met recht natuurlijk, want die overtuigingen zijn niet zo maar gecreëerd maar komen voort uit een enorm aantal, vaak pijnlijke, gebeurtenissen die door de eeuwen hebben plaats gevonden.
De combinatie van enerzijds identificatie met het label en anderzijds het contrast wat automatisch ontstaat is naar mijn mening de reden waarom er zo ongelooflijk veel pijn ontstaat als het gaat om dit soort onderwerpen. Stel dat jouw ego zich identificeert met “Die-hard Ajax supporter”, zal een andere automatische ego identificatie “Feyenoord hater” zijn. Black implies white. Dus op het moment dat Ajax wint voel je blijheid, maar op het moment dat Feyenoord wint voel je boosheid. Ik ken mensen die een week of langer intens chagrijnig zijn als hun favoriete voetbalclub een wedstrijd verloren heeft, terwijl ze oprecht geloven dat die voetbalwedstrijd hun stemming bepaald. En dit werkt exact hetzelfde met het complete debat rondom #Blacklivesmatter, want zodra je je met een kamp identificeert begint het lijden.
In Nederland lijkt de labelcultuur enorm toe te nemen, want iedereen heeft het recht zich te uiten op wat voor manier dan ook. Wat een enorm mooi recht is! Het gevolg kan alleen zijn dat mensen die zich met een nieuw label geïdentificeerd hebben automatisch tegen het oude generaliserende label zijn. En dat lijkt wel een beetje te gebeuren. Kleine groepen mensen die zich enorm druk maken over bepaald taalgebruik, puur omdat hun ego zo geïdentificeerd is met het label dat ze het persoonlijk voelen. Ik heb oprecht met ze te doen, want zij kunnen er nu eenmaal niets aan doen dat ze hun identiteit laten vormen door het label.
Ik denk niet dat racisme ooit opgelost gaat worden zolang we haat met haat blijven bestrijden en ons blijven identificeren met kleur en ras. Is er dan geen andere oplossing? Ik denk persoonlijk van wel:
Optie 1 is afscheid nemen van labels als kleuren, nummers, emoties, rassen etc. Dat kan niet denk je? Mensen van de Piraha stam, oftewel de gelukkigste volksstam ter wereld, doen niet aan concepten als tijd, kleuren en nummers. En precies daardoor zijn ze zo gelukkig! Minder labels, minder ego-identificatie, meer vrijheid. Maar dat zou onze samenleving natuurlijk binnen een paar weken in complete chaos brengen, dus laten we daar maar niet aan beginnen.
Optie 2 is je langzaam gaan disidentificeren van dat sneaky ego met al zijn (ik hoop dat mannen zich nu niet aangevallen voelen) trucjes om een permanente identiteit te vormen. Hoe? Door te gaan observeren. Observeren hoe het ego werkt, observeren wanneer jij je als persoon gekwetst voelt en observeren hoe ons ego zich constant wil vastklampen aan labels en hoe daar pijn uit ontstaat. Hetgeen wat observeert is nooit gekwetst, want kan zich niet identificeren met jou. En daar ligt de vrijheid. Als ik me iedere keer gekwetst zou voelen als iemand mij een “zweefteef” zou noemen, wat natuurlijk vaak gebeurd in dit o zo “nuchtere” (weer een label) land, zou ik nu huilend op de bank liggen. Maar in plaats daarvan zie ik mezelf in die persoon. En zie ik hoe mijn medemens gevormd is door genen, cultuur, opvoeding en levensgebeurtenissen om alles wat onverklaarbaar is weg te labelen. Omdat ik dat weet kan ik er mee lachen, en zelfs liefde voelen voor die persoon. Uiteindelijk is jouw realiteit een spiegel van jouw binnenwereld, dus kun je maar beter zorgen dat je binnenwereld liefdevol is.
“If you awaken from this illusion and you understand that black implies white, self implies other, life implies death (or shall I say death implies life?), you can feel yourself – not as a stranger in the world, not as something here unprobational, not as something that has arrived here by fluke - but you can begin to feel your own existence as absolutely fundamental.” - Alan WattsIk wens iedereen een beetje afstand van hun ego toe en daarmee een beetje meer vrede in zichzelf toe, want wat jij echt bent is niet te labelen.
Liefs,
Pim
Hulp nodig bij het langzaam doorzien van je ego?
Ik help je graag:
Comments